Okapy - zdobią i czyszczą

Nie wszystkie zapachy, jakie dochodzą z kuchni, są przyjemne. Ich eliminacją może zająć się okap, który spełnia także rolę ochronną, wydłużając okres między malowaniem ścian.

Podstawowym zadaniem okapu kuchennego jest likwidowanie nieprzyjemnych zapachów, usuwanie nadmiaru wilgoci oraz pochłanianie tłuszczów, co zapobiega osadzaniu się kurzu na sprzętach, szafkach.

Decydując się na konkretny model okapu musimy sprawdzić, czy będziemy mogli go zastosować w naszym mieszkaniu.
Wyciąg czy pochłaniacz?

Okapy kuchenne występują w dwóch rodzajach: wyciągi i pochłaniacze. Funkcje te nie wykluczają się, więc niektóre urządzenia mogą pracować zarówno w trybie "wyciąg", jak i "pochłaniacz".

Wyciąg kieruje opary - poprzez instalację wentylacyjną doprowadzoną do komina bądź bezpośrednio poprzez otwór w murze - na zewnątrz budynku. Nie we wszystkich domach istnieje możliwość odprowadzenia oparów na zewnątrz. W takich przypadkach pozostaje zamontować pochłaniacz, w którym opary są oczyszczane i neutralizowane przez filtry.
Wyciągi są skuteczniejsze niż pochłaniacze, jednak nie wszędzie można je zamontować. Nie wolno ich instalować w budynkach ze wspólnymi pionami wentylacyjnymi, gdyż w tym przypadku opary nie są wydmuchiwane na zewnątrz budynku, lecz do mieszkań położonych na wyższych kondygnacjach.

Elegancki

Wzornictwo, oryginalność kształtów i moda mają duży wpływ na zakup okapu. W momencie kiedy jest on trafnie dobrany do stylistyki kuchni, staje się także dekoracją. Choć okapy z termoodpornych tworzyw sztucznych nie straciły swoich zwolenników, to ostatnio najmodniejsze są urządzenia wykonane z nierdzewnej, polerowanej stali, tzw. INOX. Również stal barwiona oraz hartowane szkło ma swoich zwolenników.

Funkcjonalność

Dużym udogodnieniem jest wyposażenie okapu w oświetlenie, które bywa pomocne podczas gotowania. Zazwyczaj są to reflektorki halogenowe, rzadziej konwencjonalne żarówki. Kolejnym ułatwieniem jest funkcja czasowego wyłączenia okapu, której uruchomienie pozwala na samoistne wyłączenie się silnika po założonym czasie, np. 5-10 min. Dodatkowo niektóre z modeli posiadają możliwość sterowania pilotem na podczerwień.

Zapachom precz

Ważnym elementem każdego okapu jest filtr. Najczęściej spotykane są:

- akrylowy filtr przeciwtłuszczowy - zbiera drobiny tłuszczu oraz inne zanieczyszczenia z pochłanianych oparów. Montowany jest najczęściej w okapach uniwersalnych i meblowych. Należy go wymieniać co trzy, cztery miesiące,
n metalowy filtr przeciwtłuszczowy - jego zadaniem jest wychwycenie i zatrzymanie tłuszczów z pochłanianych oparów. Instalowane są w okapach wyspowych, kominowych, teleskopowych oraz kasetonowych. Ponieważ wykonane są z materiału odpornego na korozję i nadają się do czyszczenia w zmywarce do naczyń, nie trzeba ich wymieniać, natomiast należy je regularnie czyścić,

- filtr węglowy - do okapów można dodatkowo zamontować filtr węglowy, którego zadaniem jest pochłanianie zapachów. Jest on konieczny, gdy okap będzie pracował w trybie "pochłaniacza".
Typy i modele

Kształt i gabaryty okapu

- Kominowe (przyścienne) - mocowane do ściany, pomiędzy szafkami kuchennymi. Wyposażone są w osłonę kominową, która zasłania rury odprowadzające opary do kanału wentylacyjnego.

- Wyspowe (podwieszane) - montowane za pomocą kratownic do sufitu, umieszczane są nad środkiem płyty kuchennej. Okapy wyspowe idealnie komponują się w dużych, przestronnych kuchniach lub otwartych aneksach kuchennych.

- Narożne - typ okapu przyścienno-kominowego, umieszczany w rogu kuchni.

- Uniwersalne (podszafkowe) - montuje się je pod wiszącą szafką kuchenną.

- Do zabudowy - wkłady, które można wbudować w indywidualnie zaprojektowane meble albo obudować kominowym wykuszem.

Szerokość okapu powinna być przynajmniej taka jak szerokość kuchenki - lepiej jeżeli będzie on szerszy od płyty roboczej o 10 cm z każdej strony. Producenci oferują okapy przyścienne na ogół w szerokościach 50, 60, 90, 100, 120 cm, zaś podszafkowe tylko w dwóch dostosowanych do standardowej szafki rozmiarach, a mianowicie 50 i 60 cm.

Jaka moc?

Skuteczność oczyszczania powietrza w pomieszczeniu zależy od wydajności okapu, czyli przepływu powietrza, mierzonego w metrach sześciennych na godzinę. Ilość przepływającego powietrza uzależniona jest m.in. od mocy silnika, który można regulować stopniowo bądź płynnie, jak również sposobu, w jaki wentylator zasysa powietrze. Właściwie dobrany okap powinien być na tyle duży, by był w stanie odprowadzić opary znad płyty roboczej i całej kuchni, czyli powinien w ciągu godziny wymienić w pomieszczeniu powietrze od sześciu do dziesięciu razy.

Jednak zbyt duża wydajność może wytworzyć podciśnienie, które doprowadzi nie tylko do spadku temperatury w pomieszczeniu, ale także do wygaśnięcia płomienia w kuchenkach gazowych. Dlatego niezbędną rzeczą jest zadbać, by w kuchni był także nawiew świeżego powietrza poprzez okna, drzwi, szczeliny nawiewne.

Montaż

Podczas montażu okapu należy pamiętać, że działa najskuteczniej, gdy jest zamocowany nad płytami elektrycznymi lub ceramicznymi w odległości nie mniejszej niż 65 cm, a nad płytami gazowymi przynajmniej 70 cm. Prowadząc rurę łączącą okap z pionem wentylacyjnym należy zadbać o to, aby przewód miał jak najmniej załamań, gdyż każde z nich osłabia przepływ powietrza.