Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kolejka "Elka" została uruchomiona ponad 50 lat temu! Zobacz archiwalne zdjęcia

Olga Krzyżyk
Olga Krzyżyk
Dawną kolejkę "Elka" tworzyły trzy odcinki, połączone w trójkąt
Dawną kolejkę "Elka" tworzyły trzy odcinki, połączone w trójkąt Arc
Chorzów. Kolejka linowa "Elka" to jedna z największych atrakcji w Parku Śląskim. Obecnie kolejka linowa kursuje na linii prostej ze stacji przy Stadionie Śląskim do wesołego miasteczka i z powrotem. Wielu mieszkańców jednak pamięta czasy, gdy "Elka" kursowała na linii trójkąta. Minęły już 52 lata od momentu jej uruchomienia. "Elka" jeździ, choć na krótszej trasie niż pół wieku temu. Czy kiedyś będzie znowu kursowała między Stadionem Śląskim, wesołym miasteczkiem i Planetarium Śląskim?

Ponad 50-letnia historia kolejki "Elka"

Kolejka linowa "Elka" to symbol Parku Śląskiego. Dziś długość trasy wynosi 2185 metrów w linii prostej. Można przejechać się gondolą lub krzesełkiem ze stacji Stadion Śląski do wesołego miasteczka i z powrotem. Przez około 18 minut możemy podziwiać Park Śląski z góry. Co ciekawe, samo słowa "Elka" pochodzi od pierwszych liter wyrazów "Elektryczne Linowe Koleje".

Kolejka linowa "Elka" została uruchomiona 7 września 1967 roku. "Elka" była jedną z najdłuższych nizinnych kolejek i jedną z pierwszych takich atrakcji w Europie. Przejazd trasą Elki, o długości sześciu kilometrów, zajmował około godziny. Kolejkę linową tworzyły odrębne odcinki, połączone w trójkąt ze stacjami przy Stadionie Śląskim, Śląskim Wesołym Miasteczku i Planetarium Śląskim. W tej formie kolejka funkcjonowała do 2006 roku.

Główną stacją napędową była stacja Stadionu Śląskiego, gdzie znajdowały się silniki dwóch przystanków. Obserwując Park Śląski z najdłuższego odcinka kolejki, czyli Stadion Śląski - Śląskie Wesołe Miasteczko, można zobaczyć centralną część parku. Z góry można było zobaczyć Rosarium, promenadę gen. J. Ziętka czy zwierzęta ze śląskiego zoo. Kolejka była dostępna jedynie od ostatniego weekendu kwietnia do połowy października.

Kolejkę Linową tworzyły odrębne odcinki połączone w trójkąt. Jego wierzchołkami były trzy główne stacje: Stadion Śląski, Wesołe Miasteczko, Planetarium.

- Podczas podróży można było podziwiać piękno parku i dostrzec rzeczy, które nie były widoczne podczas zwykłego spaceru. Jeden z pasażerów zauważył, że "tylko z kolejki można było zauważyć, że ogrodnicy układali z roślin twarze misiów, geometryczne figury i słoneczka. "Elka" stanowiła niewątpliwie świetną atrakcję dla całej rodziny oraz stała się oryginalnym uatrakcyjnieniem pobytu w parku. Nic więc dziwnego, że w czasach swojej działalności, cieszyła się niesłabnącą popularnością, przewożąc na swoich krzesełkach kilkanaście milionów pasażerów - pisze Łukasz Respondek w albumie "Park wielu pokoleń".

"Elka" od otwarcia cieszyła się bardzo dużą popularnością. Z szacunkowych danych wynika, że w przeciągu roku od otwarcia z kolejki skorzystało około 135 tysięcy osób. Prawdopodobnie liczba ta była jednak zdecydowanie większa. Niektórzy zapewne jeszcze pamiętają, że przy wejściu na każdą stację działały automaty z biletami, a pracownicy kolejki nosili te same spodnie oraz koszulki w trzech głównych kolorach: żółtym, niebieskim oraz czerwonym. Stacja Stadionu Śląskiego oraz Śląskiego Wesołego Miasteczka miała też swojego maszynistę. Przy krzesełkach czuwali też pracownicy, którzy pomagali wsiadać i wysiadać z kolejki.

W Święto Trybuny Robotniczej, 22 lipca, kolejka "Elka" była czynna aż do 3 w nocy, a jej trasę oświetlało tysiące ozdobnych lampek.

8 września 1967 roku, czyli dzień po uruchomieni kolejki linowej "Elka" w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku, na pierwszej stronie papierowego wydaniu "Dziennika Zachodniego" pisaliśmy:
"W obecności gospodarzy województwa: członka Biura Politycznego KC, I sekretarza KW PZPR Edwarda Gierka i członka Rady Państwa, przewodniczącego Prezydium WRN Jerzego Ziętka oddano do użytku kolejkę linową. W uroczystości wzięli udział konstruktorzy, przedstawiciele przedsiębiorstw wykonawczych, społeczeństwa oraz licznie zgromadzona młodzież. Gości oprowadzał dyrektor WPKiW - Julian Koba.".

Czytamy dalej: "Nizinna kolejka linowa w WPKiW jest jedynym tego typem urządzeniem w Europie. Jej głównym projektantem jest mgr inż. Andrzej Mieszkowski. Dokumentację techniczną wykonało Krakowskie Biuro projektów Budownictwa Przemysłowego. Cały obiekt zrealizowano w ciągu 7 miesięcy (budowę rozpoczęto wiosną br.)."

Tego dnia na pierwszej stronie "Dziennika Zachodniego" oprócz otwarcia "Elki" pisaliśmy także o wizycie gen. Charlesa de Gaull'a w Polsce, urodzeniu 32-milionowego Polaka czy podpisaniu Układu o Przyjaźni ZSRR i Węgier.

Pamiętacie jeszcze WPKiW? Tak jeszcze "niedawno" wyglądał Pa...

W tej formie "Elka" funkcjonowała do sezonu 2005, a rok później kolejka po raz pierwszy nie została uruchomiona w kwietniu. Powodem był zły stan techniczny. Na początku z kolejki ściągnięto krzesełko, a następnie też linie. Ostatecznie rozebrano całą atrakcję. Przerwa w działaniu kolejki linowej trwała od 2006 do 2013 roku.

Dziś już nie zobaczymy pozostałości po stacjach dawnej "Elki". Jedyny element ze "starej" kolejki to odnowione dawne krzesełka, które znajdują się tuż przy stacji kolejki przy wesołym miasteczku i Stadionie Śląskim. Po dawnej stacji, która znajdowała się przy alei Planetarium, nie ma już śladu.

Budowa nowoczesnej kolejki linowej

Budowa nowej kolejki rozpoczęła się w lutym 2013 roku. 19 lutego 2003 roku wbito pierwszą łopatę pod budowę nowej "Elki". Prace trwały pół roku. Odtworzono odcinek między Stadionem Śląskim, a wesołym miasteczkiem. Obecnie do dyspozycji użytkowników jest piętnaście 8-osobowych gondoli oraz trzydzieści 4-osobowych kanap. Wykonawcą prac była firma Doppelmayr. Trasa nowej kolejki jest identyczna, jak ta, którą niegdyś kursowała stara Elka. Nawet 11 nowych podbór znajduje się w tych samych miejscach co dawniej.

Wycieczka w obie strony trwa natomiast średnio 40 minut. Jednocześnie kolejką może podróżować 240 pasażerów.

- Nowa "Elka", w odróżnieniu od swojej poprzedniczki, może jeździć przez cały rok, a gondolami, którymi stara kolejka nie dysponowała, mogą podróżować niepełnosprawni oraz osoby starsze - pisał Łukasz Respondek w albumie "Park wielu pokoleń".

Kiedy oddawano nową "Elkę", ówczesne władze Parku Śląskiego nie wykluczały, że powstanie druga "nitka" kolejki, kursująca do Planetarium Śląskiego. Czy pomysł, aby kolejka jeździła na trasie prawie takiej samej, jak 50 lat temu, jest aktualny? Zapytaliśmy w biurze prasowym marszałka śląskiego. Czekamy na odpowiedź.

Co zobaczymy podczas jazdy "Elką"?

  • Rosarium,
  • promenadę generała Jerzego Ziętka,
  • halę wystaw "Kapelusz",
  • Duży Staw,
  • Kanał Regatowy,
  • zabytkową bramę Śląskiego Ogrodu Zoologicznego,
  • Legendię Śląskie Wesołe Miasteczko.

Kolejką rocznie podróżuje około 200 tysięcy osób. Największe zainteresowanie jest, gdy organizowane są akcje promocyjne np. z okazji 11 listopada w czasie Święta Niepodległości czy w lutym czasie akcji "Walentynki na Elce", gdzie podczas romantycznej przejażdżki można zjeść smaczną muffinkę i napić się gorącej czekolady.

Maksymalna prędkość "Elki" wynosi 5 metrów na sekundę, a minimalna około 0,5 metra na sekundę. Trasa oraz stacje kolejki są monitorowane przez 40 kamer. Kamery zamontowano przy stacjach oraz słupach kolejki. Najwyższy słup kolejki ma 21 metrów wysokości. Krzesełka i gondole wypuszczane są w odstępach 50 metrów.

Ceny biletów na kolejkę linową „Elka":

  • dzieci do 3 lat
  • dzieci i młodzież (od 3 do 16 lat) oraz niepełnosprawni - 10 zł (w obie strony - 15 zł),
  • dorośli: - 13 zł (w obie strony - 20 zł),
  • grupy szkolne do 16-go roku życia (co najmniej 15 osób i opiekun) - 10 zł (w obie strony - 15 zł),
  • grupy osób powyżej 16 lat (co najmniej 20 osób) - 10 zł (w obie strony - 15 zł).

Kasy zamykane są na 20 min. przed planowanym zamknięciem kolei, a ostatni przejazd rozpoczyna się na 15 min. przed planowanym zamknięciem kolei.

Dawną kolejkę "Elka" tworzyły trzy odcinki, połączone w trójkąt

Kolejka "Elka" została uruchomiona ponad 50 lat temu! Zobacz...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na chorzow.naszemiasto.pl Nasze Miasto