Huta Kościuszko w Chorzowie [Fotoreportaż]

Są także zdjęcia funkcjonujących wydziałów: walcowni zgniatacz oraz walcowni dużej. Zdjęcia zostały wykonane podczas trzech fotosesji: w listopadzie 2005 r., w październiku 2006 r. oraz w czerwcu 2008 r. Oprócz zdjęć współczesnych publikujemy także kilka zdjęć archiwalnych.
Huta Kościuszko (właśc. Królewska, niem. Königshütte) powstała na przełomie XVIII i XIX wieku i jest jedną z najstarszych polskich hut stali.

Powstała w latach 1798-1802, choć decyzja o budowie zapadła już w październiku 1797 roku. Inicjatorem powstania huty żelaza w pobliżu wsi Chorzów był hrabia Fryderyk Wilhelm von Reden, natomiast organem wydającym decyzję był Urząd Górniczy w Tarnowskich Górach. Na pozytywną decyzję wpłynęły przede wszystkim: bliskość pokładów węgla, rud żelaza oraz stawów. Powstanie huty ma ścisły związek z odkryciem złóż węgla oraz powstaniem kopalni pod koniec XVIII w.

Prace budowlane ruszyły w 1798 roku pod kierownictwem szkockiego inżyniera Johna Baildona. W 1799 roku zapadła decyzja o nadaniu nowopowstającemu obiektowi nazwy "Konigshutte", czyli huta "Królewska". Król Fryderyk Wilhelm III przeznaczył na budowę huty 40 tys. talarów. Budowę huty ukończono w 1802 roku, dokładnie 25 września 1802 o godzinie 17.00 nastąpił pierwszy spust surówki z pierwszego wielkiego pieca, który nazywał sie "Reden". W grudniu tego samego roku uruchomiono drugi wielki piec - "Heinitz".

Połowa XIXw. to czasy szybkiego rozwoju huty. W 1843 roku wybudowano wydziały pudlingarni, walcowni i młotowni. Lata 1853-60 przyniosły kolejne zmiany, rozbudowę huty o 4 nowe wielkie piece, nowe piece koksownicze, walcownię drutu cienkiego oraz rozbudowę pudlingarni. Lata 1862-65 przyniosły otwarcie dwóch nowoczesnych (jak na ówczesne czasy) wydziałów: walcowni szyn kolejowych (1862) oraz stalowni bessemerowskiej (1865). W roku 1866 powstał pierwszy na Górnym Śląsku wielki piec o szerokim garze, natomiast w 1868 roku gazownia hutnicza.

W 1870 huta "Królewska" zostaje sprzedana przez rząd pruski hrabiemu Henckel von Donnersmarck i tym samym włączona do spółki "Zjednoczone Huty Królewska i Laura". Po zmianie właściciela, w latach 1883-1900 w hucie nastąpiła kolejna fala zmian. Wybudowano stalownię martenowską (funkcjonującą aż do 1993 roku!), zakład przetwórczy dla produktów ubocznych koksowni, dział budowy mostów i wagonów kolejowych, elektrownię zakładową (1895) oraz zmodernizowano koksownię.

Początek XX wieku to wyeliminowanie w stalowni procesu thomasowskiego i całkowite zastąpienie go procesem martenowskim. W 1912 roku zmodernizowano stalownię martenowską, która służyła aż do 1993 roku, natomiast w 1917 roku otwarto Warsztaty Przetwórcze (późniejszy Konstal).

W latach '20 XX w. w wyniku przyłączenia części Śląska do Polski (wraz z miastem Królewska Huta) huta została przejęta przez polską administrację, co tez skutkowało zmiana nazwy z Huta Królewska na Huta Piłsudski w 1935 roku.

W latach 1922-39 zbudowano nową koksownie Koppera (1927-29) oraz wielki piec "A" (1937).  Lata 1939-45 to okres okupacji hitlerowskiej. W tym czasie huta pod przywróconą nazwą Königshütte pracowała na potrzeby okupanta.

W 1945 roku doszło do wyzwolenia Chorzowa spod okupacji hitlerowskiej, co dla huty oznaczało zmianę właściciela oraz zmianę nazwy (na Huta Kościuszko) Ponadto w latach 1947-49 powstała aglomerownia (spiekalnia rudy), walcownia średnio-mała, a także wyremontowano i ponownie uruchomiono WP "A" (1947). W latach 1950-55 powstały dwa nowe wielkie piece "B" (1951) i "C" (1953), siłownia oraz dwie nowoczesne baterie koksownicze.

W latach 1956-70 doszło do modernizacji prawie całego zakładu, zmodernizowano m.in.: wielkie piece, walcownię drutu, walcownię dużą, walcownię zgniatacz.

Od 1977 do 1993 roku stopniowo wygaszano wydziały huty. W 1977 roku zlikwidowano trzy piece martenowskie wchodzące w skład stalowni górnej. W 1981 roku zlikwidowano spiekalnię rud oraz baterię koksowniczą nr 1, w latach 1983-91 zlikwidowano wszystkie trzy wielkie piece. W latach 1992-93 zamknięto ostatnia baterię koksowniczą, walcownię drutu, siłownię oraz stalownię martenowską dolną (tym samym zburzono cztery charakterystyczne kominy widoczne z wielu miejsc w mieście). W roku 2000 wydzielono z Huty Kościuszko spółkę Huta Królewska w skład której wchodzą walcownia zgniatacz oraz walcownia duża.